Ermeni-Türk platformu

Türkiye, Ermenistan ve diasporadan görüşler
Tüm yazılar Türkçe, Ermenice, İngilizce ve Fransızca dillerinde

 

Ermenistan'daki siyasi partilerin Türkiye ve AB'ye yönelik görüşleri

 
 
  Ermenistan'dan bakış

Ermenistan'daki siyasi partilerin Türkiye ve AB'ye yönelik görüşleri

Lilit Gasparyan

 

 
Lilit Gasparyan

Ermenistan editörü

İnsan haklarının tamamen korunması, demokrasi, milli, eğitici, kültürel ve dini haklarına saygı. Ve tüm bunlar Avrupa Birliği ismini taşıyan çatı altında. Bu çatı altına girmek için Türkiye yıllar boyunca Avrupa Birliği ile görüşmeler yapıyor. Günümüze kadar Avrupa Birliğini tatmin etmeyen Avrupa değerlerine uygun reformasyonlar Türkiye’nin üyeliği için en büyük engel olmaya devam ediyorlar. Ankara’nın, Avrupa Birliğine üyeliği’nin Ermenistan için değişik anlamlarda olumlu yönleri var. Ama tüm olası olumlu sonuçların yanında sınırları açma sorunu göze çarpıyor. Ermenistan’da siyasi ve sosyal katmanların tüm temsilcileri, Türkiye’nin Avrupa Birliğine üyeliğini ilk önce sınırların açılması ile bağlıyor.  Ancak burada görüşler ayrılıyor.

 

ERMENİ ULUSAL KONGRES
Muhalefet  -  7/131 sandalye

 Arman Musinyan, parti sözcüsü

Ermenistan’ın dış politikasının en önemli adımlarından biri, Türkiye dahil komşu ülkeleriyle iyi ilişkilerin sağlanması ve bir arada barış içinde yaşamasıdır. Bu ilişkiler iki tarafta da sağlanmalı, herhangi önkoşul olmadan.

Türkiye’nin Avrupa Birliğine üyeliği Ermenistan için hem ticari, hem siyasi, hem güvenlik açıdan yararlı. Avrupa Birliğine komşu olarak ve Avrupa Birliği üyesi olan bir ülke ile tüm sorunları çözmek daha kolay. Bu nedenle Ermenistan hiçbir şekilde bu sürece engel olmamalı. Aksine, Brüksel’den, Türkiye’nin üyeliğine ilişkin Ermeni Soykırımı sorusunu kullanmamasını talep edecek. Ermeni Soykırımı’nın tanınması Ermenistan’ın dış politikasının gündeminde olmamalı. Bu durumda ‘tarihçiler komitesi’ sorunu gereksiz ve mantıksız, ve ayrıca bizim için kırıcı olur. Ermeni Soykırımı sadece normal ilişkiler kurmuş olan iki ülke arasında, Ermenistan’ın ve Türkiye’nin iki taraflı ilişkileri düzeyinde tartışma konusu olabilir.

 


ERMENİ DEVRİMCİ FEDERASYONU – TAŞNAKTSUTYUN

Muhalefet -  5/131 sandalye 

 Giro Manoyan, parti dış ilişkiler bürosu müdürü

Ermeni Devrimci Federasyonu’nun görüşüne göre Ermeni Soykırımı’nı tanımadan ve Ermeniler ile sorunlarını çözmeden Türkiye’nin Avrupa Birliğine üyeliği Ermenistan’ın ve Ermenilerin stratejik çıkarlarını tehlikeye atacaktır, çünkü bu durumlarda kendi tarihini ve sorumluluğu reddeden Türkiye’nin etkisi Avrupa Birliğinde güçlenecektir, tüm olumsuz sonuçları ile.  Türkiye’nin önünde koyulmuş olan tüm sorumlulukları yerine getirmemesi halinde Avrupa Birliği tarafından uyelik sürecinin devam etmesi endişelendiriyor. Aynı zamanda, Türkiye’nin Avrupa Birliğine  üyelik süreci resmi olarak Ankara tarafından Ermeni Soykırımı’nın tanınma sorununu etkileyebilir.  Bu nedenle, Ermeni Devrimci Federasyon’una göre Türkiye’nin üyeliğe yönelik Federasyonun, ve ayrıca Ermenistan Cumhuriyetinin gerçekleştirdiği politika, hem siyasi, hem milli çıkarları, ve hem de Ermenistan Cumhuriyetinin milli güvenlik sorusunu önemseyerek bu sorunları göz önünde bulundurmalı.

 

MÜREFFEH ERMENİSTAN PARTİSİ
Çekimser parti  -  36/131 sandalye

Stepan Margaryan, milletvekili

Türkiye Avrupa Birliğine üye olursa, daha doğrusu bizim AB üyesi olan komşumuz olursa fena olmaz. Ama diğer taraftan bu ülke sadece AB çerçevesinde kabul edilmiş tüm ölçütleri kabul ettiği takdirde bu doğru olur.  Bilhassa AB üyesi, Avrupa Konseyi üyesinin yolunu kapatabilir mi ve onu bloke edebilir mi ? Bazı sorunlar var ki Türkiye  ile bağlıdır, ve eğer Türkiye birçok Avrupa değerlerine karşı çıkabiliyorsa, nasıl AB üyesi olacağı konusunda şüphelendiriyor.

Müreffeh Ermenistan partisi, Avrupa Birliği’nin, sınırlarının Ermenistan Cumhuriyetine ulaşmasına karşı değil, sonuçta AB üye ile bağlantı kurmak daha kolay. Ama bizim tereddütlerimiz var, çünkü Türkiye’nin Avrupa değerlerine saygı duyması gerektiğini düşünüyoruz. Hatta soruya siyasi ilişkilerin olup-olmama görüş açısından bakmazsak, söz konusu çok basit bir şey: bir ülkeyi bloke etmek hiçbir ölçüte uymuyor. Hatta Türkiye açısından da  haklı çıkaran hiçbir koşul yok. Siyasi ilişkiler belki de başka, ama sınırların açılması basit bir sorun. Siyasi ilişkiler bizim için de önemli, ama buna rağmen biz topun Türkiye sahasında bulunduğunu düşünüyoruz. Partimiz hatta yarın önkoşulsuz siyasi ilişkileri başlatmaya hazır olduğunu hep söylemiştir.

 

CUMHURİYETÇİ PARTİSİ
İktidar -  70/131 sandalye

 Artak Zakaryan, milletvekili

Türkiye’nin Avrupa Birliğine üyeliği tüm Avrupayı ilgilendiren ve gündemde olan bir sorun, ve zaman zaman bu sorun etkinleşiyor. AB üyesi olarak Türkiye tüm dünya için çok daha tahmin edilebilir ve güvenilir bir ortak olabilir. Komşu ülke olarak bu iki anlama geliyor:  birincisi Türk-Ermeni ilişkilerin gelişme, ve ikincisi de Türkiye’de siyasi sistemin iyileşme faktörlerine paralel olarak dünyaya daha medeni görünme ve Ermeni Soykırımı’nı tanıma süreçlerine daha açık bakma ihtimalleri yükseliyor. Bu durumda Türkiye kapalı sınırların politikasını da yeniden gözden geçirebilir. Ve en önemlisi o ki AB Ermenistan için net bir sınır konumuna geliyor. Güvenlik ve bir arada barış içinde yaşam, ticari perspektifler açısından bu önemli bir adım olabilir. Maalesef gerçek politika açısından Türkiye’yi gelecek AB üye ülkesi kılan ihtimaller günümüzde çok uzak. Avrupa Birliği tarafından da birçok sorunsal sorular var, ve en azından gelecek birkaç yıl için bu üyelik gerçekçi değil. Ama Türkiye’nin üyeliği tüm açılardan sadece Ermenistan için değil, ayrıca tüm bölge için çok olumlu olabilir.

 

MİRAS PARTİSİ
Muhalefet -  4/131 sandalye 

 Hovsep Kurşudyan, parti sözcüsü

Biz Türkiye’nin, Ermenistan ile birlikte tam AB üyesi olması gerektiğini defalarca tekrar ettik. Er ya da geç  bu olacak, ancak var olan sorunları çözdükten sonra. Şöyle ki Türkiye tarihi ile yüzleşmeli ve gerçekten Avrupa ailesine layik bir üye olduğunu ispat etmeli. Eğer Avrupa, değerleri değiştirmeden böyle bir ülke kabul ederse, o zaman bozulur. Ne olursa olsun biz Türkiye’nin üyeliğini Ermenistan’ın çıkarlarına uygun olduğunu düşünüyoruz.  Bu üyelik bölgede ve bilhassa Ermenistan’da büyük güvenlik sağlayacaktır, Avrupa ölçütlerini ve politikasını göz önünde bulundurarak Türkiye’yi daha demokratik ve medeni çerçeve içine koyacaktır. Sonuçta bizim Avrupa Birliği ile doğrudan doğruya sınırımız olacak. Herşey birbirine bağlı: komşu ile kapalı sınırı olan Türkiye AB üyesi olamaz. Şüphesiz Ermeni Soykırımı’nı tanımadan da demokratik ve özgür bir ülke olduğunu hiçbir şekilde ispatlayamaz.